ថតដោយលោក Samuel Bourne នៅស.វ. ទី ១៩
កាលពីយប់មិញនេះ មានមិត្តម្នាក់បានសួរខ្ញុំថា «ធ្លាប់ឃើញជួងនេះទេ ? មានគេថា ជួងនេះនៅអង្គរ ។» ខ្ញុំគិតមួយសន្ទុះ ព្រោះដូចជាធ្លាប់ឃើញនៅឯណាម្ដង ហើយក៏តបទៅវិញថា «ខ្ញុំគិតថាមិននៅអង្គរទេ តែនៅស្រុកភូមា ។ »
ខ្ញុំក៏បើកគម្ពីរ Google ស្វែងរកចម្លើយ មួយសន្ទុះមកក៏បានឃើញចម្លើយល្មមជាអំណះអំណាងថា ជួងយក្សដែលមានទម្ងន់ដល់ទៅ ៩០តោននេះ ស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសភូមាមែន ។
គេក៏បានសួរមកទៀតថា «ដឹងថាជួងនេះនៅដល់ឥឡូវឬឥត ?» ខ្ញុំថា «ឥតដឹងទេ ចាំខ្ញុំបើកគម្ពីររកទៀត ។ 😀 » បើកចុះបើកឡើងក៏មិនឃើញ តែដោយមានតម្រុយពី អំណះអំណាង ថាមានគេសរសេរអត្ថបទអំពីជួងនេះនៅ Wikipedia ហើយ ខ្ញុំក៏វាយពាក្យ Bell (ជួង) នៅក្នុងគម្ពីរ ។ ខ្ញុំមើលអត្ថបទដល់ចប់ ក៏ដល់ចំណុច កម្រងរូបភាព ក៏មានរូបភាពជួងនេះរួមជាមួយអត្ថបទមកជាមួយផង (រកអុសប្រទះចង្ក្រានធ្យូង ហាហាហា) ។ ខ្ញុំក៏បើកមើលហើយផ្ញើតំណរភ្ជាប់ទៅឲ្យមិត្តម្នាក់នោះឲ្យអានជាការស្រេច ។
សំណេរខាងក្រោមជាអត្ថបទបកប្រែដោយខ្ញុំដែលនិយាយអំពីជួងនេះ ៖
ជួងមីនងុន ស្ថិតនៅ ក្រុងមីនងុន តំបន់សាហ្គាង ប្រទេសម្យ៉ានម៉ារ (Mingun, Sagaing, Myanmar) ស្ថិតនៅចម្ងាយ ១១ គ.ម. ពីទីក្រុងម៉ាន់ដាឡេ (Mandalay) នៅត្រើយខាងលិច ទន្លេអ៊ីរ៉ាវ៉ាឌី (Irrawaddy) ។
ជួងនៅពេលបច្ចុប្បន្ន (ថត ២០១០)
ជួងនេះមានទម្ងន់ ៥៥.៥៥៥ វីស (ខ្នាតទម្ងន់របស់ម្យ៉ានម៉ារ ត្រូវនឹង ៩០.៧១៨ គ.ក. ឬ ១៩៩.៩៩៩ ផោន) ។
វិជ្ឈមាត្រខាងក្រៅគឺ ៤,៩៦ ម៉. កម្ពស់ខាងក្រៅគឺ ៣,៦៦ ម៉. កម្ពស់ខាងក្នុងគឺ ៣,៥១ ម៉. ប្រវែងខាងក្រៅគឺ ១៥,៤៦៩ ម៉. ។ ជួងនេះមានកម្រាស់ពី ១៥ ទៅ ៣០ ស.ម៉. ហើយមានកម្ពស់ ៦,៣១ ម៉. ពីរង្វះមាត់ទៅដល់យោងសណ្តោង ។
ជួងនេះស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពល្អ ប៉ុន្តែមិនមានកណ្តឹងនៅពីក្នុងនោះទេ ដើម្បីវាយជួងនេះគេប្រើដំបងវាយពីខាងក្រៅ ។
ជូងនេះត្រូវបានគេចាប់ផ្តើមចាក់ពុម្ពធ្វើនៅឆ្នាំ ១៨០៨ ហើយរួចរាល់នៅឆ្នាំ ១៨១០ ក្រោមបញ្ជា ស្ដេច បូដាវប៉ាយ៉ា (សោយរាជ្យ ១៧៨២-១៨១៩) ដែលមានបំណងឲ្យគេដាក់ជួងនេះនៅនិងមហាចេតិយរបស់ទ្រង់ដែលកំពុងត្រូវបានសាងសង់ ។ គេនិយាយតៗគ្នាថា ជួងនេះត្រូវបានគេចាក់ពុម្ពនៅម្ខាងទន្លេ ហើយត្រូវបានដឹកឆ្លងទន្លេដោយប្រើទូក២ ឆ្លងកាត់ព្រែកជីក២ ផងដែរ ។ បន្ទាប់ពីគេក៏ទប់ព្រែកជីកនោះ ដែលធ្វើឲ្យជួងនោះអណ្តែតបន្តិចម្ដងៗ តាមកម្ពស់ទឹកដែលឡើង មកទល់និងជើងយោង ។
នៅថ្ងៃ ២៣ មិនា ១៨៣៩ មានការរញ្ជូយដីដ៏ធំមួយបានកើតឡើងដែលធ្វើឲ្យជួងនេះដាច់បាក់ពីជើងយោង ។ ក្រុមហ៊ុន Irrawaddy Flotilla បានយោងជួងនេះឡើងវិញនៅ ខែមិនា ១៨៩៦ ដោយប្រើដូយ និងឃ្នាស់ ។
អត្ថបទដើម ៖ En.Wikipedia: Mingun Bell
***
ព្រឹកនេះ មុននឹងប្រកាសនេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយ មានការចរាចរណ៍រូបភាពជួងយក្សនេះរួមជាមួយពាក្យថា «ជួងនេះស្ថិតនៅអង្គរ ប៉ុន្តែមិនដឹងបាត់ទៅណានោះទេនៅពេលបច្ចុប្បន្ន» ដែលមានការផ្សព្វផ្សាយតដល់ទៅជាង ១០០ និងមនុស្សប្រមាណជា ១០.០០០នាក់បានឃើញរូបនេះ ។ ខ្ញុំបានព្យាយាមដាក់មតិតបទៅវិញរួមជាមួយតំណរភ្ជាប់នេះតាមដែលអាចធ្វើបាន ដើម្បីលុបបំបាត់ការភ័ន្តច្រឡំនេះ ក៏ដូចជាព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពិត ។
តាម៉ាប់ យាយម៉ាប់ 
«ជួងនេះមានទម្ងន់ ៥៥.៥៥៥ វីស (ខ្នាតទម្ងន់របស់ម្យ៉ានម៉ារ ត្រូវនឹង ៩០.៧១៨ គ.ម ឬ ១៩៩.៩៩៩ ផោន) ។»
គ.ម? គ.ក?
គ.ក. បញ្ហាបច្ចេកទេស ចាំខ្ញុំកែ ។ អរគុណ ។
អ៊ីចឹង ក៏ប្រកាន់តាម៉ាប់ដែរ!
ចុម បានន័យថាខ្ញុំណឹងគេលែងប្រកាន់ហើយឬ ?
lolz ទេ! គឺកំហុសដោយអចេតនា គឺមិនគួរប្រកាន់! ថ្ងៃ១១ទៅសៀមរាបអត់? ឯងកក់ឡានកក់អីឲ្យ!
ទៅ រឿងឡានចាំនិយាយល្ងាចនេះ ព្រោះមានអ្នកស្គាល់ផ្សេងទៅដែរ ។
ប្រកាន់ស្អី? ខ្ញុំចង់ប្រាប់អោយគាត់កែរហ្នឹងណា៎
កែហើយៗ ល្បង
មានអំណះអំណាងល្អ! អរគុណសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវបកស្រាយនេះ ណាបង! 🙂
អរគុណសម្រាប់ការបញ្ចេញមតិ ។ សង្ឃឹមថាអាចជួយផ្សព្វផ្សាយដើម្បីលុបបំបាត់ការភ័ន្តច្រឡំមុនៗ ។ 😀
នេះជាអ្វីដែលខ្ញុំចូលចិត្ត គឺការស្វែងរកការពិត។ 🙂
ស្វែងរកការពិត ទស្សនាវដ្តីខ្មែរក្រហម 😀 និយាយលេងទេ
thumb up មួយតាម៉ាប់
ចាំខ្ញុំទៅកាត់មេដៃបងយក ហាហាហា ។ យប់មិញមានអ្នកមកសួរ ខ្ញុំគិតថាព្រឹកស្អែកប្រាកដជាមានគេផ្សាយរូបណឹងពេញ ហ្វេសប៊ុក ហើយក៏ព្យាយាមសរសេរអត្ថបទទាំងយប់ ឲ្យវាចេញផ្សាយដោយស្វ័យប្រវត្តិខ្លួនឯងនៅពេលព្រឹក ដឹងអីយឺតទៀត ហាហាហា ។
ឡូយណាស់តាម៉ាប់
មិនមានអីជាអស្ចារ្យទេ ធ្លាប់ធ្វើតែប៉ុណ្ណឹងហើយ ។
អំណះអំណាងការស្រាវជ្រាវល្អ។ អរគុណច្រើន។
next time consult me lolzzz
great research and article
many thx – hope the confusion is quelled by now.
just wonder how much does it weigh? “Ninety Point seven hundred and eighteen kg” or “Ninety thousand seven hundred and eighteen kg?”
Well , maybe I am writing the number in French style that make u wondering. I think u know how the difference between French and Anglo Saxon in writing the order of the number. In short, it weights 90 Ton or 90 thousands kilograms.
😀
check out more book, u may interest: https://sipar.marts.me/
I got some youth literature, the other are for kids and well Sipar bloody expensive.
Ta Mab: i c. But 90 tons? that’s quite heavy.
there is a bell which is heavier and the heaviest on earth, it is 200 tons but it is never put in to use. http://en.wikipedia.org/wiki/Tsar_Bell
good job ta mab… will meet u in siem reap during holiday… 😀
យី ម៉េចពូស្រុកស្រែដឹងថាខ្ញុំប្រុងទៅសៀមរាប ? @.@
ឃើញការជជែកគ្នា រវាងឧត្តម និងអុងម៉ាប់ឯង រឿងទិញសំបុត្រឡាន… យូណូ..!!.. 😀
ចុះអុងឆុកឆែទៅពេលណា មកពេលណា ?
ប្រហែលជាទៅង៉ៃ ១២… ង៉ៃនេះ ទើបនឹងមកពីស្រុកអ៊ុំហូរ…
បើចេះសិល្ប៍ បែបសុំតោងអុងឆុកឆែ ដូចនាយ គន្ធន តោង គ្រុឌ ហើយ ។
អរគុណសំរាប់ការសែ្វងរកការពិត!!!
អរគុណចំពោះការផ្តល់មតិ ។
ធំម៉េស?? ដឹងអត់, ជួងហ្នឹងគេទុកធ្វើអី??
គេរៀបរាប់រួចហើយចា៎
គេទុកសម្រាប់ធ្វើកណ្ដឹងគោសម័យបុរាណទេដឹងបងស្រី?
Pingback: ការភ័ន្តច្រឡំអំពីទីតាំងជួងយក្ស | ស្នាមញញឹម
Dangerous and cost is expensive. I think you need authority, right?
I wish you the best.
from,
your little sister.
Hi Sister Ma Su SU Khaing,
I don’t know how u could read own language or u may know it. I get ur point abt dangerous and expensive, but what u mean about authority?
I am loooking forward to seeing ur reply.
Best Regards,